شناسایی مولکولی چهار ویروس مهم جنس نپوویروس از تاکستان‌های استان زنجان

به­منظور بررسی وضعیت ویروس­های مهم متعلق به جنس نپوویروس از تاکستان­های استان زنجان، نمونه‌برداری در سال­های زراعی 95-۹4 به‌صورت انتخابی از گیاهان دارای نشانه‌های مشکوک به بیماری‌های ویروسی انجام و درمجموع 168 نمونۀ گیاهی دارای نشانه و بدون نشانه گرد‌آوری شد. استخراج آر.ان.­ای کل از بافت­های برگی و آوندی 57 نمونه بر اساس نشانه‌ها و مناطق نمونه‌برداری شده انجام گرفت و cDNA آن­ها ساخته‌ شد و سپس، آزمون پی­سی­آر توسط آغازگرهای اختصاصی برای تکثیر (افزونش) بخشی از ژنگان (ژنوم) نپوویروس‌های موزاییک آرابیس (Arabis mosaic virus, ArMV)، بدشکلی انگور (Grapevine deformation virus, GDeV)، برگ بادبزنی انگور (Grapevine fanleaf virus, GFLV) و لکۀ حلقوی گوجه­فرنگی (Tomato ring spot virus, ToRSV) انجام گرفت. نتایج واکنش زنجیره­ای پلمیراز گویای تکثیر قطعه‌های مورد انتظار از ویروس‌­های ArMV، GDeV، GFLV و ToRSV به ترتیب از 7/15، 7/15، 5/10 و 14 درصد نمونه­ها بود. پس از تعیین توالی، همردیف‌سازی ترادف نوکئوتیدی قطعه‌های تکثیرشده با دیگر توالی‌های موجود در بانک ژن و تحلیل تبارزائی توسط برنامۀ MEGA6، با روش Neighbor-Joining انجام شد. بررسی رابطه‌های تبارزائی بر اساس توالی­های نوکلئوتیدی نشان داد، جدایه­های ردیابی­شده در این تحقیق با جدایه­هایی از کشورهای مختلف هم­گروه‌اند که در بیشتر موارد ارتباط جغرافیایی بین جدایه‌های ردیابی شده و دیگر جدایه‌ها را نشان می‌دهد. این نخستین تحقیق جامع بر اساس داده­های مولکولی از نپوویروس­های مهم انگور در استان زنجان و نخستین گزارش ویروس بدشکلی انگور از این منطقه است.